U jednom beogradskom naselju možda ćete u prolazu čuti – rumunski jezik.
Ispred neke stare, živopisne kuće, možda sretnete stariji par koji govori jezikom nama nerazumljivim.
A izgledaju kao da su ko zna koja generacija, stopljeni sa svojim imanjem, starim stablom, trošnom klupicom… Kada im dosadi, otvoriće svoju tešku kapiju i zamaći u skrovito dvorište.
U pitanju je selo Ovča u gradskoj opštini Palilula, na levoj obali Dunava. Istorijski većinski rumunsko banatsko selo koje je administrativnom podelom, kao i ceo Pančevački rit, pripalo – Beogradu.
Sela koja su poznata po nacionalnim manjinama uglavnom se nalaze u Vojvodini, ali Ovča je jedan izuzetak. Jedan od dva, budući da je i jedno selo poznato po Slovacima, takođe, pripalo Beogradu – Boljevci.
Međutim, iako je reč o zasebnom naselju, Ovča se ozbiljno “približila” Beogradu i postala deo njegove urbane zone.
Do nje je stigao gradski voz, dotakla ju je obilaznica koja vodi ka Pupinovom mostu, a izgradnjom mosta na Adi Huji Ovča će biti doslovno jedan beogradski kvart. Sa Borčom je odavno spojena, reč je o području koje se intenzivno izgrađuje.
Ipak, u srcu starog naselja i dalje se živi “vojvođanski“, lagano – kada krenete ka centru sela, kao da ste u nekom vremeplovu.
Još se nižu stare kuće sa verandama, ograde i raskošne kapije. Još se sedi na šoru i zbori. Na rumunskom ili srpskom.
Rumuni su danas i u Ovči manjina, ali su sačuvali svoje običaje.
Glavna ulica zove se po velikom rumunskom pesniku Mihaju Eminesku, u selu postoji rumunska crkva, a narod ima svoje nacionalno udruženje.
Zanimljiva je arhitektura rumunskog Hrama Svetog cara Konstantina i carice Jelene. Na prvi pogled crkva se zaista razlikuje od tipičnih srpskih.
Plan je bio da crkva bude u rumunskom stilu, ali je pobednik na konkursu insistirao da se unesu i elementi srpsko-vizantijskog stila, jer je Ovča ranije u istoriji bila srpsko selo.
A taj arhitekta bio je Radivoj Predić, sinovac slikara Uroša Predića. Ikonostas je trebalo da oslika Uroš Predić, ali se od toga, nažalost, odustalo zbog cene.
Ovča je poznata po još jednom lokalitetu, banji, odnosno lekovitom blatu na obodu naselja koja je, nažalost, još uvek ostala neuređena.
Beogradske priče – Ljudi, ulice, trotoari, prolazi, sudbine…
