NAJNOVIJE
Top

Krajem dvadesetih, a naročito tokom tridesetih godina 20. veka, Beograd se, zahvaljujući svojoj dinamičnosti i kosmopolitskom duhu, polako pozicionirao kao značajan kulturni centar i postajao sve popularniji među velikim svetskim zvezdama.

Kao već nezaobilaznu tačku, Beograd su tako posetili pesnik Rabindranat Tagora, Londonski balet, legendarna balerina Ana Pavlova, operski umetnik Feodor Šaljapin koji je Beogradu doneo “Borisa Godunova”, kao i plesačica Džozefina Bejker, velika svetska zvezda, o kojoj je „Kaldrma“ već pisala. Tako je 1937. godine Beograd ugostio i jednu od najvećih atrakcija tog doba – Niotu Injoke.

Princeza Niota Injoka (Nyota Inyoka) bila je plesačica, koreografkinja i umetnica indijskog porekla. Karijeru je započela u čuvenom pariskom “Foli Beržeru” gde je i stekla slavu. Najavljivana je kao „biser Azije“, koja je svojom igrom svetu donela nepoznate egzotične plesne forme Indije.

Beograđani, koji su inače sa velikim oduševljenjem pratili kulturna dešavanja, posebno su voleli ona koja spadaju u hitove svetskih razmera i bili čista egzotika. Tako su dnevne novine sa oduševljenjem danima najavljivale dolazak velike senzacije koja je stekla veliku slavu u Parizu, Londonu, Cirihu i Rimu, i o kojoj su naširoko pisali najugledniji svetski štampani mediji poput Daily News, The New York Times i Vanity Fair.

Gostovanje Niote Injoke bilo je zakazano za 24. mart u sali Kolarčevog univerziteta. Tokom njenog baletsko-scenskog nastupa, za koji su Beograđani bili raspoloženi da plate i do 40 dinara, što je bio popriličan iznos za ondašnje prilike, umetnica je imala klavirsku pratnju Ruđere Đerlika, učenika čuvene pijanistkinje Vande Landovske.

Iako je njena poseta za Beograd bila značajan događaj koji je trebalo da svedočio o otvorenosti i spremnosti beogradske publike da se upozna sa plesovima nepoznatih i različitih kultura, mnogi su očekivali da će njen nastup biti čist kič ili samo nalik na običan kabare. Ipak, pokazalo se da je u pitanju daleko više od toga.

Tražeći inspiraciju u religiji Indije i istražujući ikonografiju Egipta i Asirije, ova umetnica uspela je da svojim egzotičnim plesom evocira cele legende ovih prastarih kultura. Na repertoaru su bile prikazane originalne ritualne igre Bramana, Višnu, Krišnu, Apsaru, Šivu, igre budista, Veda, kao i moderne indijske igre. Kao posebno mesto na programu zauzimale su antičke egipatske i beduinske igre.

Ceo utisak dodatno su još pojačavali posebno dizajnirani kostimi koje je izradio tada vodeći francuski modni dizajner Pol Poare.

Nastup Niote Injoke ostavilo je dubok utisak na beogradsku publiku, koji je upravo zbog svoje egzotičnosti ostao upamćen kao jedan od najvećih kulturnih događaja te godine.

Iako je Niota Injoke tokom karijere duge više od četiri decenije postigla veliki svetski uspeh, spajajući indijske i egipatske elemente u jedan jedinstven umetnički izraz, njeno ime i značaj za baletsku i plesnu umetnost danas su u velikoj meri potpuno pali u duboki zaborav, kao i to neverevatno plesno veče u Beogradu.

Skulptura za koju je uzor bila plesačica Niota Injoka