Postoji jedna prirodna oaza usred Beograda, na 500 metara od Dorćola i doslovno pred našim očima ako se nađemo u ovom delu grada, a za koju verovatno skoro niko nikada nije ni čuo – Ada Kožara!
Ovo močvarno carstvo nalazi se prekoputa Velikog Ratnog Ostrva i na njemu postoji samo jedno malo vikend naselje, uz obalu Dunava, u kome se zasigurno osećate kao u divljini. Ostalo su šuma i močvare, koje se protežu prema Kotežu.
Jedini kopneni put ka Kožari vodi preko Crvenke, gde može da se pređe nasip i prođe kroz vikend naselje duboko skriveno u šumovitom i močvarnom priobalju.
Ovo, danas poluostrvo, trouglastog je oblika i nalazi se bliže Pančevačkom mostu. Na Kožari živi ili tu povremeno boravi čak 133 vrste ptica!
Kožara je nekada bilo ostrvo, okruženo Dunavom i kanalima, čiji se pravci mogu videti na satelitskom snimku, a sada je spojeno sa obalom ovim puteljkom. Jedan od kanala je “Jojkićev Dunavac”, koji Kožaru deli od vikend naselja Mika Alas u Krnjači.
U jednom trenutku došlo je do spajanja dunavske ade Kožare sa okolnim šumama i močvarama, i prostranstvo koje je tako nastalo danas je na nekim mapama označeno i kao Čaplja.
Ali Čaplja je nepostojeće poluostrvo.
Zapravo, Kožara je deo te Čaplje, zamišljenog prostranstva za koje je pre petnaestak godina bilo spektalularno objavljeno da će postati nova turistička atrakcija Beograda, vodeni park i zelena oaza.
Velika ideja tadašnjih gradskih vlasti planom je predviđala da čovek i te kako upetlja prste u ovu oazu netaknutog zelenila i biodiverziteta. Hteli su da naprave jedan novi, veštački kanal, dva unutrašnja jezera, kao i bazene na obali Dunava. Na ostrvu bi bilo i pet “sela” – turističkih zona sa rekreativnm sadržajem!
Srećom, sve je ostalo na papiru, pa i ime Čaplja, koje se tada “uvuklo” u mape.
Da sa ovim beogradskim biserom netaknute prirode mora da se postupa drugačije, pokazuje odluka koju je pre nekoliko meseci, u avgustu 2022. donelo Ministarstvo zaštite životne sredine Republike Srbije. Kožara je tako postala deo šireg područja Forland – ogromnog pojasa dunavskog priobalja na levoj obali reke. Proglašena Predelom izuzetnih odlika, ova oblast je sada pod zaštitom prve kategorije.
Iako su prethodno duž čitavog poteza leve obale Dunava stihijski nikli brojni mali objekti, restorančići, prenoćišta, konobe, čak i na mestima koja se čine potpuno odsečenim od civilizacije, na samoj Kožari ih ima najmanje, i ona je još uvek zaista neotkriveni biser Beograda. Pruroda je ovde pravi gazda.
Kao deo sada zaštićenog Forlanda, ova Beograđanima nepoznata (polu)ada, pripada području duplo većem od Ade Ciganlije i tri puta većem od Velikog Ratnog Ostrva. Ukupna površina same Kožare je 0.44 kvadratna kilometra.
Kožaru od Koteža i Krnjače deli kanal Jojkićev Dunavac. Zanimljivo je da je ovaj kanal dobio ime po jednom istaknutom političaru u SFRJ i bivšem beogradskom gradonačelniku Đurici Jojkiću. u dva navrata: 1951 – 1954. i od 1957 – 1961. godine. Obavljao je i funkcije predsednika vlade Srbije.
Beogradske priče – Ljudi, ulice, trotoari, prolazi, sudbine…
