Najpoznatije filmsko ime tadašnjeg Sovjetskog Saveza, Sergej Bondarčuk, došao je 15. septembra 1967. godine prvi put u glavni grad Jugoslavije.
Razlog dolaska su bili pregovari oko jedne od glavnih uloga u filmu-spektaklu koji se spremao – “Bitka na Neretvi”.
Rođen u okolini grada Hersona u današnjoj Ukrajini, Bondarčuk je u tom trenutku bio jedan od svega nekoliko glumaca iz SSSR koji je zbog svog talenta bio popularan i priznavan i na Zapadu. Ta činjenica ga je dovela u Jugoslaviju jer su producenti filma želeli međunarodni uspeh, sa slavnim licima.
Čuvenom glumcu i režiseru, autoru filmova po velikim književnim delima, “Čovekove sudbine” i legendarnog “Rata i mira”, Beograd je tako bio prva stanica do Sarajeva, gde je trebalo da se sastane sa domaćim režiserom Veljkom Bulajićem.
Umetnika su na surčinskom aerodromu dočekali predstavnici filmske ekipe i tada već poznata imena jugoslovenske kinematografije poput Milene Dravić, Branka Pleše, Ljubiše Samardžića i Dušana Bulajića.
Svi oni trebalo je zajedno da zaigraju u najskupljem filmu bivše Jugoslavije, ali i jednom od najskupljih filmova svih vremena snimljenog van engleskog govornog područja.
Ovo ostvarenje sponzorisala je vlada Jugoslavije, a u popunjavanju budžeta (između pet i 12 miliona tadašnjih dolara) učestvovalo je čak 58 državnih firmi!
Budžet je odobrio lično jugoslovenski vođa Josip Broz Tito, a jednu verziju plakata za film je nacrtao i Pablo Pikaso.
– Ovde je veoma prijatno – bile su prve reči čuvenog glumca pošto je sleteo u Beograd. – Prvi put sam u vašoj zemlji, ali su mi mnogo pričali o njenim prirodnim lepotama i gostoljubivosti Jugoslovena.
Osvrnuo se Bondarčuk tada i na scenario filma. Prvu verziju je, otkrio je tada novinarima, pročitao pre tri meseca, a očekivao je da će konačnu verziju videti baš tada. Između osttalog zato je i doputovao.
– Još ne znam koju ću ulogu dobiti, ali sam prihvatio poziv Veljka Bulajića, zato što mi se dopala tema u koju verujem – govorio je medijima Bondarčuk. – Važno je da lik bude zanimljiv, pa makar bio i negativan.
Legenda sovjetskog glumišta je, kako je otkrio novinarima, prethodno gledao “Kozaru” i “Skopje 63” Veljka Bulajića, koga veoma ceni i nije mu bilo teško da donese odluku.
– Verujem da će “Bitka na Neretvi” imati veliki međunarodni značaj, a uloga u takvom ostvarenju, gde igraju najpoznatija glumačka imena, predstavlja obogaćenje mog umetničkog opusa.
Uz Bondarčuka uloge u filmu su igrali i drugi svetski poznati glumci: Jul Briner, Orson Vels, Franko Nero…
Igrao je lik partizana Martina, kao jednu od dominantnih rola u čitavom ostvarenju.
U vreme posete Beogradu sovjetski glumac je radio na četvrtom delu “Rata i mira” i bio je veoma zauzet, ali je pronašao malo slobodnog vremena za konačan dogovor o jugoslovenskom ostvarenju.
Svoju glumačku, ali i ljudsku veličinu Bondarčuk je pokazao, pričao je Nikola Popović, zamenik direktora “Neretve”, i time što nijednom tokom pregovora nije pomenuo visinu honorara.
– Privukle su ga tema i želja da radi sa Veljkom Bulajićem. To su bili njegovi najveći motivi – rekao je medijima Popović.
Možda je jedan od motiva za takav nastup bio u činjenici da je Bondarčuk od 1942. godine bio vojnik Crvene armije u Drugom svetskom ratu, kome su itekako bili poznati i heroizam ali i užas tog sukoba.
Posle posete Beogradu i Sarajevu Bondarčuk se vratio u Moskvu, a onda su ga čekale velike premijere njegovih filmova u Parizu, Varšavi, Tokiju, Švajcarskoj i SAD. Pre desetak godina, kao gost beogradskog filmskog festivala FEST, u naš grad je došao njegov sin Fjodor kao čuveni filmski režiser.
Beogradske priče – Ljudi, ulice, trotoari, prolazi, sudbine…
